Lãnh thổ nước Việt Nam được chia thành nhiều vùng khác nhau, mỗi vùng đều sở hữu những đặc điểm riêng về cả môi trường khí hậu và điều kiện kinh tế. Vậy nước ta có bao nhiêu vùng kinh tế? Cùng Thoiviet khám phá về các vùng kinh tế ngay tại bài viết này nhé!
Vùng kinh tế là gì?
Để tìm hiểu nước ta có bao nhiêu vùng kinh tế, thì trước hết cần biết khái niệm về vùng kinh tế là gì. Vùng kinh tế là một thực thể khách quan gắn liền với sự phân công lao động theo từng vùng lãnh thổ.
Đó là kết quả tất yếu của quá trình phân công lao động theo lãnh thổ. Phân công lao động theo lãnh thổ vừa là cơ sở, cũng vừa là động lực của sự hình thành vùng kinh tế.
Đặc trưng của vùng kinh tế
Cần hiểu các đặc trưng của vùng kinh tế để biết được rằng nước ta có bao nhiêu vùng kinh tế và vì sao lại được chia thành những vùng như vậy. Dưới đây là 5 đặc trưng của vùng kinh tế.
Tính hệ thống
Các vùng kinh tế của một nước, một vùng luôn có mối liên hệ bên trong mỗi vùng hay còn gọi là liên hệ nội vùng, đồng thời, có những mối liên hệ giữa các vùng khác. Khi tìm hiểu về một vùng kinh tế thì không nên tách biệt vùng đó ra khỏi hệ thống vùng của cả nước.
Tính cấp bậc
Mỗi vùng kinh tế đều có quy mô diện tích lãnh thổ, dân số, lực lượng sản xuất, mức độ tăng trưởng nhất định. Do đó mà mỗi vùng cũng sẽ có vai trò, vị trí nhất định trong nền kinh tế, trong hệ thống vùng của cả nước, không thể nhầm lẫn hoặc đồng nhất các cấp loại vùng kinh tế khác.
Tính đặc thù
Mỗi vùng kinh tế đều có ít nhất một ngành chuyên môn nhất định với khối lượng sản xuất lớn, giá thành rẻ, không chỉ đáp ứng được nhu cầu sử dụng của trong khu vực vùng mà còn bán ra thị trường ngoài vùng, thậm chí là xuất khẩu.
Tính tổng hợp
Mỗi vùng kinh tế ngoài ngành chuyên môn hóa đều sẽ có các ngành sản xuất, dịch vụ khác nhau, và các ngành này ít nhiều có liên quan đến các ngành chuyên môn hóa và tạo thành một thể nền kinh tế lãnh thổ, từ đó hình thành cơ cấu vùng kinh tế.
Tính tổ chức
Trong một vùng kinh tế, dù là sản xuất theo cơ chế thị trường thì giữa các ngành kinh tế, các cơ sở sản xuất kinh doanh cũng không hoàn toàn tự phát, tùy tiện mà luôn có sự kết hợp chặt chẽ, hợp lý với nhau ở những mức độ nhất định để hợp tác cùng phát triển.
Nước ta có bao nhiêu vùng kinh tế
Nước ta có bao nhiêu vùng kinh tế là vấn đề được không ít những người quan tâm đến. Hiện nay, nước ta chia làm 7 vùng kinh tế cụ thể dưới đây.
Vùng trung du và miền núi phía Bắc
Khu vực trung du và miền núi phía Bắc bao gồm 15 tỉnh là Hà Giang, Cao Bằng, Lào Cai, Thái Nguyên,Bắc Kạn, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Yên Bái, Lai Châu, Phú Thọ, Bắc Giang, Điện Biên, Hòa Bình, Sơn La, Quảng Ninh. 15 tỉnh này được chia thành 2 nhóm chính là Tây Bắc và Đông Bắc.
Tổng diện tích của các vùng thuộc khu vực Trung du và miền núi phía Bắc là 100.965 km2, tổng dân số được tính vào ngày 01/04/2019 là 13.853.190 người, mật độ đạt 137 người/km².
Đặc điểm của vùng Trung du và miền núi phía Bắc có địa hình chủ yếu là đồi núi thấp và cao nguyên. Đất ở đây chủ yếu là đất feralit đỏ vàng và đất phù sa bạc màu được những con sông bồi đắp lên.
Mật độ dân số ở miền núi còn thấp và trình độ canh tác còn lạc hậu nên vẫn chưa mang lại được hiệu quả cao. Ở vùng trung du thì điều kiện thuận lợi hơn bởi nơi đây giao thông thuận tiện, trình độ canh tác được nâng cao, do đó đem đến năng suất lao động cao hơn.
Những loại cây được trồng chủ yếu như chèm hồi, cây ăn quả, cây dược liệu và các loại cây cận nhiệt. Hoặc những loại ngũ cốc được trồng phổ biến như lạc, đỗ tương, ngô, sắn.
Đồng bằng Bắc Bộ (đồng bằng sông Hồng)
Đồng Bằng Bắc Bộ hay còn được gọi là đồng bằng sông Hồng, bao gồm các tỉnh trực thuộc trung ương như Hà Nội, Hà Nam, Hải Phòng, Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Thái Bình, Nam Định, Vĩnh Phúc, Ninh Bình. Toàn vùng có diện tích trên 20.973 km², tỷ lệ khoảng 7% tổng diện tích cả nước.
Dân số khu vực Đồng bằng sông Hồng theo thống kê 01/04/2019 là 22 543 607 người, chiếm khoảng 22% tổng dân số cả nước, bình quân khoảng 1060 người/ km2. Đây cũng là vùng có mật độ dân số cao nhất trên cả nước.
Đất đai ở đây phù sa màu mỡ do được bồi đắp hàng năm, do đó khu vực này có điều kiện thuận lợi để trồng những loại cây lương thực, thực phẩm. Đồng thời cư dân có trình độ canh tác lâu năm và áp dụng được khoa học kỹ thuật hiện đại. Loại cây được trồng chủ yếu là lúa cao sản, bắp cải, su hào.
Vùng Bắc Trung Bộ
Vùng Bắc Trung Bộ bao gồm các 6 tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế. Diện tích khoảng 5,15 triệu ha với khoảng trên 10,5 triệu dân, bình quân khoảng 204 người/ km2
Vùng Bắc Trung Bộ có địa hình chủ yếu là đồi núi, đồng bằng hẹp. Thời tiết và khí hậu ở đây khá khắc nghiệt, thường xuyên có thiên tai bão, lũ, gió lào. Trình độ của lao động vẫn còn thấp, chưa áp dụng được các công nghệ vào sản xuất nông nghiệp. Các sản phẩm nông nghiệp như: mía đường, bưởi, cam,..
Nhưng bù lại, do có vùng bờ biển kéo dài nên có thể đánh bắt và nuôi trồng được lượng thủy sản cũng chiếm tỉ trọng lớn so với cả nước.
Vùng duyên hải Nam Trung Bộ
Vùng duyên hải Nam Trung Bộ bao gồm các tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Bình Thuận và Ninh Thuận. Với diện tích hơn 45.000 km², trên 10 triệu dân và mật độ dân số bình quân 230 người/km².
Vùng duyên hải Nam Trung Bộ có địa hình khá thuận lợi, đất đai màu mỡ, đường bờ biển dài với nhiều vịnh thuận lợi cho việc nuôi trồng và đánh bắt thủy hải sản. Trình độ canh tác cũng đã được nâng cao, biết áp dụng thành tựu khoa học kĩ thuật vào sản xuất.
Vùng Tây Nguyên
Vùng Tây Nguyên bao gồm các tỉnh: Kon Tum, Gia Lai, Đắk Nông, Đắk Lắk và Lâm Đồng. Tây Nguyên có diện tích gần 5,5 triệu ha với gần 5,7 triệu dân, bình quân 104 người/ km2.
Khu vực Tây Nguyên có các cao nguyên badan rộng với các địa hình khác nhau. Khí hậu có 2 mùa rõ rệt là mùa khô và mùa mưa. Nơi đây vẫn giữ lối canh tác nông nghiệp lạc hậu nên cho hiệu quả không cao.
Vùng Đông Nam Bộ
Vùng Đông Nam Bộ gồm tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương: Thành phố Hồ Chí Minh và 5 tỉnh cụ thể: Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Phước, Bình Dương, Đồng Nai và Tây Ninh.
Theo số liệu mới đây năm 2019 của Tổng cục Thống kê VN, tổng dân số của vùng Đông Nam Bộ là 17.828.907 người (không kể số người tạm trú lâu dài) trên một diện tích là 23.564,4 km², với mật độ dân số bình quân 706 người/km², chiếm 18.5% dân số cả nước.
Vùng Đông Nam Bộ có địa hình thuận lợi để phát triển ngành kinh tế nông nghiệp. Nơi đây có vùng đất badan rộng lớn, đất phù sa màu mỡ và địa hình bằng phẳng, từ đó phát triển nên các nhà máy chế biến.
Khu vực này có các thành phố lớn với dân cư đông đúc, trình độ canh tác cao, có áp dụng khoa học kỹ thuật và sản xuất, nuôi trồng. Các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu như: cà phê, điều, cao su,.. và các loại cây nông nghiệp ngắn ngày như: đậu tương, mía.
Vùng đồng bằng Sông Cửu Long
Vùng kinh tế cuối cùng là đồng bằng sông Cửu Long bao gồm các tỉnh và thành phố trực thuộc TW là Cần Thơ, Long An, Tiền Giang, Vĩnh Long, Bến Tre, Trà Vinh, Hậu Giang, Đồng Tháp, Sóc Trăng, An Giang, Bạc Liêu , Kiên Giang và Cà Mau.
Đồng bằng sông Cửu Long có tổng diện 40.547,2 km² và tổng dân số toàn vùng là 17.367.169 người. Đồng bằng sông Cửu Long tuy chỉ chiếm 13% diện tích cả nước nhưng lại có gần 18% dân số cả nước.
Vùng kinh tế này có điều kiện thuận lợi để phát triển cây nông nghiệp chính của nước ta là lúa nước nhờ có bãi bồi phù sa rộng. Vịnh biển nông, ngư trường rộng cũng là điều kiện chính để phát triển lĩnh vực nuôi trồng thủy hải sản.
Câu hỏi liên quan
Nước ta có mấy vùng kinh tế trọng điểm?
Trong 7 vùng kinh tế, thì có 4 vùng kinh tế lớn là vùng đầu tàu tạo ra động lôi kéo, thúc đẩy sự phát triển của các vùng khác trên cả nước, 4 vùng đó bao gồm: Bắc Bộ, Trung Bộ, phía Nam và Đồng bằng sông Cửu Long.
Thành phố Hồ Chí Minh thuộc vùng kinh tế nào?
Thành phố Hồ Chí Minh thuộc vùng kinh tế Đông Nam Bộ. Thành phố HCM giữ vai trò đứng đầu trong nền kinh tế Việt Nam. Thành phố tuy chỉ chiếm 0,6% diện tích và 8,34% dân số Việt Nam nhưng lại chiếm tới 20,5% tổng sản phẩm GDP, 27,9% giá trị sản xuất công nghiệp và 37,9% dự án nước ngoài.
Xem thêm:
- Giải đáp nước ta có mấy ngư trường trọng điểm? Đâu là ngư trường lớn nhất Việt Nam
- Thế giới có bao nhiêu nước? Cập nhật thông tin mới nhất năm 2022
- Nước ta có bao nhiêu dân tộc? Đặc điểm của dân tộc Việt Nam
- Đặc điểm khí hậu của môi trường xích đạo ẩm là gì? Giải đáp thú vị về kiểu thời tiết này
Vậy là bài viết trên đây của Thoiviet đã giải đáp thắc mắc nước ta có bao nhiêu vùng kinh tế cũng như đặc điểm của từng vùng. Cùng theo dõi Thoiviet mỗi ngày để bổ sung nhiều thông tin bổ ích nhé!