Những dấu hiệu biểu hiện đau thần kinh tọa cần đi khám ngay

Đặc điểm của bệnh đau thần kinh tọa là bệnh nhân bị đau dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa và các nhánh của nó. Đây là hội chứng thần kinh có liên quan mật thiết đến bệnh lý về đĩa đệm, đặc biệt là thoát vị đĩa đệm. Những triệu chứng đau thần kinh tọa rất đa dạng và tùy từng bệnh nhân mà có những biểu hiện khác nhau. Dưới đây là tổng hợp những dấu hiệu của bệnh giúp bạn nhận biết mình có bị đau thần kinh tọa hay không.

Nội dung bài viết

• Đau dọc từ thắt lưng xuống bắp chân
• Hiện tượng đau cơ mông
• Đau 2 bên hông sau lưng cũng có thể là triệu chứng đau thần kinh tọa
• Đau dây thần kinh tọa ở chân
• Hội chứng chùm đuôi ngựa
• Đau cứng cột sống thắt lưng
• Triệu chứng đau thần kinh tọa teo cơ chân
• Tê chân tay

Dây thần kinh tọa hay còn được biết đến với tên gọi dây thần kinh hông to là dây thần kinh có kích thước dài nhất trong các dây thần kinh của cơ thể. Đường đi của nó là từ phía dưới thắt lưng đến tận ngón chân. Chính vì đường đi trải dài và phân bố rộng như vậy nên những triệu chứng đau dây thần kinh tọa rất đa dạng. Hơn nữa dây thần kinh tọa đóng vai trò rất quan trọng, nó điều khiển gần như mọi hoạt động của phần dưới cơ thể của chúng ta

Đau dọc từ thắt lưng xuống bắp chân

Rất nhiều người, không chỉ những người cao tuổi, độ tuổi trung niên mà ngay cả những người mới bước qua tuổi 30 thôi nhưng cũng đã bắt đầu xuất hiện những dấu hiệu của các bệnh xương khớp, nhất là đau thần kinh tọa. Một trong những biểu hiện đặc trưng nhất của bệnh là hiệu tượng đau từ thắt lưng xuống bắp chân.

Những cơn đau kéo dài ảnh hưởng rất nhiều đến sinh hoạt cũng như năng suất làm việc của bệnh nhân. Bên cạnh triệu chứng đau nhức từ thắt lưng xuống chân trái hoặc chân phải thì bệnh nhân còn cảm thấy tê buốt, nóng ran vùng cột sống thắt lưng.

Ngoài là triệu chứng của đau dây thần kinh tọa thì đau từ thắt lưng xuống bắp chân còn là biểu hiện của đau dây thần kinh liên sườn. Đây là hai dây thần kinh có đường đi chạy qua vùng cột sống thắt lưng xuống đến chân nên khi có bất kì yếu tố nào tác động khiến các dây thần kinh này bị tổn thương thì sẽ gây ra những cơn đau khó chịu

Sau khi tách ra khỏi rễ chung thì dây thần kinh liên sườn sẽ cùng với các mạch máu để tạo thành bó mạch, thần kinh gian sườn nằm ở phía dưới của mỗi xương sườn. Chính vì có mối liên quan mật thiết như vậy nên những bệnh lý về tủy sống, cột sống, xương sườn cũng như thành ngực đều gây ra những ảnh hưởng trực tiếp đến dây thần kinh liên sườn. Điểm bất lợi là dây thần kinh này nằm ở vị trí nông nên rất dễ bị tác động của các yếu tố bên ngoài làm tổn thương

Hiện tượng đau cơ mông

Bị đau một bên mông bên trái hoặc phải hay đau cả hai bên mông là tình trạng thường gặp ở những người có tiền sử bị các bệnh về xương khớp như thoát vị đĩa đệm, đau xương cụt và cả đau thần kinh tọa. Nếu triệu chứng đau thần kinh tọa gây hiện tượng đau cơ mông thì sẽ kèm theo các biểu hiện khác như cơn đau kéo dài sau đó lan xuống dưới đùi và bàn chân; đau có xu hướng âm ỉ, buốt và nhức.

Đau một bên mông xảy ra có thể là do

• Luyện tập thể thao quá sức
• Ngồi quá nhiều và quá lâu trong một khoảng thời gian dài
• Lười vận động
• Bị tai nạn, chấn thương trong quá trình lao động, té ngã thì phần mông là một trong những bộ phận dễ bị ảnh hưởng nhất của cơ thể

Để giảm bớt tình trạng đau mông thì bạn có thể sử dụng phương pháp vật lý trị liệu, dùng thuốc đông y, thậm chí phải nhờ sự can thiệp của phẫu thuật nhưng trường hợp này rất ít. Có những trường hợp bị đau cơ mông nhẹ thì chỉ cần nghỉ ngơi và tập thể dục nhẹ nhàng là cơn đau sẽ tự hết

Đau 2 bên hông sau lưng cũng có thể là triệu chứng đau thần kinh tọa

Hiện tượng đau hai bên hông sau lưng tuy không phổ biến như bệnh đau lưng nhưng lại gây không ít phiền toái cho bệnh nhân. Đây là một trong những triệu chứng đau thần kinh tọa thường gặp ở phụ nữ mang thai, những người lao động nặng nhọc thường xuyên phải bê vác vật nặng hay chỉ đơn giản là bạn phải đứng quá nhiều.

Theo thống kê, cứ 5 phụ nữ mang thai thì có 1 trường hợp bị đau hai bên hông sau lưng. Điều này cũng dễ hiệu bởi trong suốt quá trình mang thai, trọng lượng cơ thể bà bầu tăng lên nhanh chóng, cùng với sức nặng và áp lực của thai nhi gây ra áp lực không nhỏ lên phần thắt lưng và hông. Thông thường triệu chứng đau thần kinh tọa khi mang thai không quá nguy hiểm nhưng nếu không có biện pháp giảm đau hiệu quả thì ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống sinh hoạt của bà bầu.

Đau hai bên hông sau lưng ngoài là triệu chứng của bệnh đau thần kinh tọa thì nó còn là biểu hiện của một số bệnh khác như thoát vị đĩa đệm, đau khớp háng, chảy máu âm đạo, chuột rút…Nếu chỉ dựa vào biểu hiện thì rất khó để kết luật đau hông là do bệnh gì. Để chắc chắn nhất thì bạn nên đến khám tại các cơ sở y tế, tiến hành các xét nghiệm cần thiết để xác định được chính xác bệnh và có hướng điều trị phù hợp

Đau dây thần kinh tọa ở chân

Triệu chứng đau dây thần kinh tọa ở chân là những cơn đau xuất phát từ phần hông lan xuống đùi và toàn bộ chân trái hoặc chân phải gây ảnh hưởng trực tiếp tới các cử động của chân. 

Điểm đặc biệt là cơn đau chạy dọc xuống phía đùi theo rễ thần kinh lưng L5 và rễ thần kinh sống S1. Nếu như theo rễ thần kinh lưng L5 thì cơn đau sẽ di chuyển dọc từ vùng lưng eo xuống thẳng chân tói ngón chân út. Còn nếu theo rễ dây thần kinh sống S1 thì sẽ thấy đau dọc ở vùng mông thẳng xuống sau đùi, từ bắp chân và ở phía ngoài bàn chân.

Đau thần kinh tọa ở chân là tình trạng đau nhức xuất hiện từ vùng thắt lưng kéo dài xuống chân đến tận gót chân, ngoài ra bệnh cũng có thể hình thành tại chân gây ra các cảm giác đau lên đến thắt lưng.

Một số đặc điểm của đau thần kinh tọa ở chân:

• Đau nhức xuất hiện nhiều vào sáng sớm hoặc lúc chiều tối. Mức độ đau nhức tăng dần theo tình trạng bệnh.
• Mỗi khi người bệnh vận động mạnh hay là ho, hắt hơi, leo cầu thang, thay đổi tư thế,… đều gây ra đau nhức.
• Gặp phải các triệu chứng dị cảm như đau rát như có kiến bò, như bị kim châm từ thắt lưng đến gót chân. Các vận động thường ngày đều gặp phải rất nhiều khó khăn, các khớp chân bị tê cứng, khó cử động.
• Trường hợp nặng hơn có thể gây mất cảm giác ở chân, đại tiện, tiểu tiện không tự làm chủ được, đôi lúc còn bị tê liệt tạm thời, không thể hoạt động như bình thường được.

Hội chứng chùm đuôi ngựa

Hội chứng chùm đuôi ngựa xảy ra khi các rễ thần kinh của chùm đuôi ngựa bị chèn ép. Hiện tượng này làm gián đoạn các chức năng vận động, ảnh hưởng đến cảm giác ở hai chi dưới và bàng quang. Đa phần bệnh nhân bị hội chứng này thường nhập viện trong tình trạng cấp cứu rất nguy hiểm

Chùm đuôi ngựa là tập hợp các dây thần kinh ở phía cuối của tủy sống tạo thành một cấu trúc rất giống đuôi ngựa. Tủy sống kết thúc tại phần trên của cột sống thắt lưng còn các rễ thần kinh riêng lẻ ở phần cuối của tủy sống vẫn tiếp tục chạy dọc theo ống sống.

Chùm đuôi ngựa là sự tiếp nối các rễ thần kinh vùng thắt lưng, những dây thần kinh này sẽ có nhiệm vụ  gửi cũng như nhận tín hiệu đến và đi từ hai chân và các cơ quan tại vùng chậu. Nguyên nhân chủ yếu gây ra hội chứng chùm đuôi ngựa là bệnh thoát vị đĩa đệm vùng thắt lưng. Bên cạnh đó cũng có rất nhiều nguyên nhân khác dẫn đến hội chứng này như:

• Thương tổn và khối u cột sống
• Nhiễm trùng, viêm cột sống
• Hẹp ống sống thắt lưng
• Chấn thương cột sống thắt lưng
• Có những bất thường bẩm sinh
• Dị dạng động tĩnh mạch cột sống
• Xuất huyết tủy sống
• Biến chứng sau phẫu thuật cột sống thắt lưng

Những bệnh nhân gặp phải hội chứng này thường bị đau dữ dội vùng thắt lưng, mông và hông. Đau nhiều hơn khi ho, đại tiện hay thay đổi tư thế đột ngột. Các cơ và khớp đầu gối, gót chân và gan bàn chân bị căng cứng, khả năng phản xạ kém, gập và duỗi khó khăn. Những rối loạn ở chân thể hiện ở đặc điểm lúc nóng lúc lạnh, mất cảm giác ở một hoặc cả hai bên chân.

Để phòng tránh một trong những dấu hiệu đau thần kinh tọa nguy hiểm này thì bệnh nhân cần phòng ngừa thoát vị đĩa đệm và điều trị dứt điểm càng sớm càng tốt. Tránh ngồi quá lâu mà không vận động, sử dụng các công cụ hỗ trợ trong lao động để tránh phải bê vác vật nặng. Giảm cân ngay nếu bạn đang bị thừa cân hoặc béo phì. Một điều quan trọng nữa là phải chú ý đến chế độ ăn uống và tập luyện thường xuyên để tăng cường sức mạnh cho cơ bắp và xương.

Đau cứng cột sống thắt lưng

Đau cột sống thắt lưng hay đau lưng vùng thấp xảy ra do đau khu trú trong khoảng ngang mức L1 đến nếp lằn mông. Hội chứng xương khớp này rất hay gặp, bằng chứng là có đến 60 – 80% người trưởng thành có đau cột sống thắt lưng cấp tính hoặc từng đợt, 10% số này tình trạng đau trở thành mãn tính

Đau cột sống thắt lưng thường do giãn dây chằng , cơn đau xuất hiện một cách đột ngột sau khi bê vác vật nặng, hoạt động sai tư thế, bị nhiễm lạnh…Cơn đau có biểu hiện kèm theo co cứng khối cơ cạnh cột sống, cột sống bị mất đường cong sinh lý. Khi ấn vào những mỏm gai ở đốt cột sống sẽ thấy điểm đau

Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng thường có triệu chứng đau thần kinh tọa. Bệnh nhân sẽ bị đau lan cột sống thắt lưng xuống mông, phía sau ngoài đùi, cẳng chân, qua mu chân và ngón chân. Nếu có tổn thương ở đốt sống S1 thì cơn đau sẽ lan xuống mặt sau của đùi, cẳng chân, gân Achille, ngón chân. Thỉnh thoảng xuất hiện thêm rối loạn cảm giác nông. Khi kiểm tra thì thấy dấu hiệu giật dây chuông dương tính, dấu hiệu Lasegue dương tính.

Trường hợp đau cột sống thắt lưng do bệnh toàn thân thì sẽ có biểu hiện như sốt, nhiễm khuẩn, gầy, sút cân, mức độ đau tăng theo thời gian, không đáp ứng với các loại thuốc giảm đau chống viêm thông thường. Ngoài ra yếu tố tâm lý cũng là nguyên nhân gây đau cột sống thắt lưng.

Triệu chứng đau thần kinh tọa teo cơ chân

Một trong những hệ quả do bị đau thần kinh tọa quá lâu mà không được điều trị là tình trạng teo cơ chân. Teo cơ chân là hiện tượng khối lượng cơ ở chân bị mất đi do giảm vận động, chấn thương, dây thần kinh bị chèn ép. Theo kết quả nghiên cứu thì giảm vận động có thể gây mất khối lượng cơ chỉ trong 3 ngày.

Teo cơ chân là hiện tượng một bên chân trông bị nhỏ hơn so với chân còn lại nhưng chiều dài chân không thay đổi. Trong một số trường hợp teo cơ chân có thể được giải quyết bằng chế độ ăn uống, tập thể dục và vật lý trị liệu

Thông thường sẽ có 3 loại teo cơ chân chủ yếu:

• Teo cơ liên quan đến vận động
• Teo cơ liên quan đến bệnh
• Teo cơ liên quan đến dây thần kinh

Teo cơ liên quan đến vận động là dạng teo cơ xảy ra khi cơ thể không được vận động đầy đủ. Những đối tượng có nguy cơ cao mắc phải là người bị bệnh phải nằm một chỗ lâu ngày, người có công việc bắt buộc phải ngồi một chỗ lâu, liệt chân do tai biến mạch máu não, phi hành gia sống ở nơi không có trọng lực

Teo cơ do bệnh lý: tuổi già, thiếu chất dinh dưỡng, hội chứng Cushing do lạm dụng thuốc corticosteroid

Teo cơ chân liên quan đến thần kinh: đây là dạng nguy hiểm nhất xảy ra rất đột ngột do chấn thương thần kinh hoặc đau thần kinh tọa điều khiển khối cơ ở chân

Khi cơ chân bị teo thì việc đi lại của bệnh nhân gặp nhiều khó khăn do khó giữ vững tư thế ở trạng thái thăng bằng. Về mặt thẩm mỹ thì có thể thấy ngay, người bị teo cơ chân có một bên chân bị nhỏ lại rất mất cân đối. Đầu gối, hông và mắt cá chân bị ảnh hưởng nhiều do lượng cơ nâng đỡ những bộ phận này bị giảm sút

Để cơ chân được phục hồi thì có rất nhiều cách:

Nếu nhẹ thì bệnh nhân chỉ cần tăng cường vận động, bổ sung các chất cần thiết trong khẩu phần ăn hàng ngày. Theo khuyến cáo của các nhà khoa học thuộc trường Đại học thể dục thể thao Mỹ thì mỗi tuần bạn nên tập thể dục ít nhất 150 phút trong đó có ít nhất hai bài tập với cường độ nặng. Những hoạt động tốt cho cơ bao gồm đi bộ, đạp xe, leo cầu thang. Ngoài ra, những bài tập trong tâm cho cơ đùi, gân khoeo chân và bắp vế chân cũng sẽ có tác dụng giúp cơ được đầy đặn hơn

Nếu bị teo cơ ở các mức độ nặng hơn thì cần kết hợp nhiều phương pháp điều trị khác nhau như vật lý trị liệu, siêu âm trị liệu và phẫu thuật

Tê chân tay

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra hiện tượng tê tay chân. Đó có thể là do dấu hiệu sinh lý bình thường của cơ thể do ngồi hoặc đứng lâu, cầm nắm một vật gì đó trong một thời gian dài khiến mạch máu và dây thần kinh bị chèn ép. Chính quá trình lưu thông máu không tốt đến các chi đã gây nên chứng tê bì chân tay sinh lý

Thời tiết cũng là yếu tố quan trọng gây nên tê chân tay đặc biệt là giai đoạn chuyển mùa từ nóng sang lạnh, hanh khô. Thời tiết bất lợi khiến cho các mạch máu không thích ứng kịp trong khi tổ chức dưới da có rất nhiều mao mạch và tận cùng của thần kinh (thần kinh vận động và thần kinh cảm giác)

Tê bì chân tay cũng là một trong những triệu chứng đau thần kinh tọa và một số bệnh xương khớp khác như thoái hóa khớp cổ, khớp vai, gai xương, hội chứng ống cổ tay. Biểu hiện ban đầy của tê chân tay là các đầu ngón chân, ngón tay có cảm giác như bị kim châm, tê buồn kèm theo chuột rút cơ bắp. Tê thường xuất hiện khi cử động, đứng hoặc ngồi quá lâu, cầm nắm vật gì đó…

Để chẩn đoán chắc chắn tê chân tay có phải dấu hiệu của đau thần kinh tọa hay không thì bạn cần tiến hành các xét nghiệm như chụp x-quang, chụp CT cắt lớp hoặc chụp cộng hưởng từ. Trên cơ sở hình ảnh thu được, các bác sĩ có thể phát hiện được những tổn thương bên trong và kết luận tình trạng bệnh.

Tổng kết lại thì triệu chứng của bệnh đau dây thần kinh tọa bao gồm: đọc dọc từ thắt lưng xuống bắp chân, đau dây thần kinh tọa ở chân, tê chân tay, teo cơ chân, đau cơ mông, đau hai bên hông sau lưng, đau cột sống thắt lưng và hội chứng chùm đuôi ngựa. Bên cạnh đó còn có một số biểu hiện khác như nhói lưng khi ho, hắt hơi hoặc cười, khi cúi xuống thì bị đau, đi lại hay vận động nhiều cũng bị đau.

Tuy nhiên nếu bị đau thần kinh tọa nhẹ thì bạn hoàn toàn có thể đi lại bình thường, chỉ gặp một chút khó khăn vì vậy nên hạn chế vận động mạnh. Còn trong trường hợp đau nặng thì ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt, làm việc và nhiều vấn đề khác. Chính vì vậy dựa vào những triệu chứng đau thần kinh tọa mà bài viết cung cấp để nhận biết bệnh và đi khám kịp thời

Nguồn: https://thoiviet.com.vn